Woonvoorziening de Mozaiëk

Zou je iets over jezelf willen vertellen?

“Ik ben Willemijn, 22 jaar oud en ik werk sinds september bij de Mozaïek. Dit is een locatie van Ons Tweede Thuis. Ik werk hier via de Tamarinde. Op dit moment heb ik maar één dag in de week school dus ik wil er graag naast werken. Ik volg een opleiding psychologie. Ik heb daarom gekozen voor een opdracht met niet-aangeboren hersenletsel. Dit sluit enorm goed aan op de theorie die ik krijg binnen mijn studie. Het is voor mij belangrijk om de doelgroep waar ik mee werk beter te leren kennen. Dit zijn namelijk de cliënten waar ik later waarschijnlijk ook mee ga werken. Ik vind dit een mooie mogelijkheid om alvast ervaring op te doen in de praktijk, te oriënteren wat ik leuk werk vind en om mijn tijd een zinvolle invulling te geven."

Zorgstudent Willemijn

Ben je zelf bij de Tamarinde terecht gekomen?

“Nee via een vriendin van mij. Die werkt ook via de Tamarinde. Zij heeft tegen mij gezegd dat ik mij eens aan moest melden. Je kan het altijd proberen, ze hebben altijd wel wat openstaan zei ze. Ik werd enthousiast van haar verhaal en haar ervaringen. Ik heb mij daarna aangemeld."

Je gaf net aan dat je psychologie doet, ben je nog bezig met je Bachelor?

“Nee, ik ben nu met mijn master bezig. Ik heb mijn masters opgedeeld in een aantal vakken. Op de vrijdag heb ik les de andere dagen heb ik de tijd om scriptie te schrijven en stage te lopen. Ik had lang geen stageplek. Een goede plek vinden was nog knap lastig. Achteraf vind ik het alleen maar fijn dat ik het zo heb kunnen opdelen, anders was het best veel geworden. Daarnaast is het erg fijn dat ik nu de tijd heb om ook nog te werken. Ik ben blij dat het zo is gelopen."

Wat voor master volg je?

“Klinische neuropsychologie! Dit is een goede combinatie met locatie de Mozaïek. Ik krijg van cliënten vaak te horen wat de achtergrond van hun problemen is. Ze vertellen dan hoe het hersenletsel ontstaan is. In veel gevallen is dit best emotioneel maar tegelijkertijd ook erg interessant. Op zo een moment valt alles op zijn plaats en kun je de theorie die je op school geleerd krijgt direct in de praktijk zien. Het wordt dan duidelijker en een stuk tastbaarder. Op zulke momenten kun je er echt zijn voor mensen."

Kan je iets meer vertellen over de Mozaïek?

“Het is een woonvoorziening voor mensen (18-60 jaar) met een niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Een ander deel van de cliënten heeft lichamelijk letsel wat wel aangeboren is. De Mozaïek heeft dit gecombineerd omdat één doelgroep te klein was voor een bepaalde locatie. De meeste mensen hebben na hun geboorte of later in hun leven een hersenbloeding, ongeluk of ander ongeval gehad. Door het letsel kunnen deze mensen niet meer op zichzelf wonen of ze kunnen vanuit hun eigen gezin niet genoeg hulp krijgen. Soms moeten ze dan noodgedwongen op de Mozaïek komen wonen. Andere cliënten kiezen hier weer zelf voor. Per persoon verschilt het welke hulp ze precies nodig hebben. De ene client is vrij zelfstandig en kan veel zelf, de andere moet je flink ondersteunen. Cliënten hebben soms hulp nodig met fysieke taken door een bepaalde verlamming, bij de andere geef je juist weer meer mentale ondersteuning. De wisselwerking hiertussen vind ik persoonlijk uitdagend. Hierdoor zit er veel diversiteit in je werk."

Sommige cliënten raken in een keer beperkt, dan staat hun leven op zijn kop..

"Ja dat merk je. Zeker als het net is gebeurd, dan zijn ze dat nog aan het verwerken. Ze hebben er dan veel moeite mee, logisch ook. Op dat soort momenten raken ze gefrustreerd. Voorheen konden ze alles gewoon zelf. Het is een behoorlijke verandering. Daarom vind ik het mooi dat je mensen daarin kunt bijstaan."

Hoe ga je daar dan mee om als begeleider?

"Dat is dus wel verschillend per persoon. Je levert echt zorg op maat. Een aantal hebben er al vrede mee gesloten. Maar er blijven altijd pittige momenten. In het begin probeer je ze te kalmeren. Als ze boos zijn geworden geef je ze de ruimte. Op dat moment komen ze er zelf wel achter dat ze het niet zo hebben bedoeld. Het is belangrijk om ze dit moment te geven, het is hun huis, hun plek. Ze moeten de vrijheid voelen om dat moment voor zichzelf te nemen."

Wonen alle cliënten op deze locatie of komen zij soms ook voor een weekend?

"De cliënten wonen er vast, een aantal cliënten gaan af en toe in het weekend naar huis of naar hun gezin. Soms vertrekken ze voor een periode maar hun vaste plek is op deze locatie. Hier hebben we ook alles in huis om ze zo goed mogelijk te ondersteunen. Hun eigen woningen zijn vaak niet aangepast op de beperking."

Heb je met alle bewoners contact?

"Er wonen 34 cliënten. Je loopt wel langs alle 34 bewoners, maar je hebt natuurlijk cliënten die bijna geen hulp nodig hebben. Die spreek je een stuk minder. Daar loop je alleen even binnen om te kijken hoe het gaat en dan vraag je even wat zij op die dag hebben gedaan of wat ze bijvoorbeeld op de planning hebben staan voor de volgende dag. Met andere ben je wel langer bezig, omdat je met sommige moet douchen, wassen en op bed leggen. Die spreek je dan wel meer. Met sommige kan je ook een goede band opbouwen en met andere eigenlijk nauwelijks."

Hebben zij hier dan geen behoefte aan?

"Nee het is ook meer dat ze vergeten wie je bent. Dit komt door het letsel. Dan ben je er al tien keer geweest en dan hebben ze geen idee wie je bent. Als je weet wat je doet en ze zien dat je weet waar alles staat geloven ze het wel. Er zijn cliënten die moeite hebben met praten. Je bouwt dan op een andere manier een band op met iemand."

Is iedereen er wel nog bij met zijn bewustzijn?

"Ja dat wel! Soms is het wel een wat lager niveau, maar iedereen is er wel nog heel bewust bij."

Hoe ziet jouw werkdag eruit?

"Je hebt een planning waar iedereen zich aan houdt om ook structuur te kunnen bieden. Je hebt een dag of avonddienst. Bij de dagdienst begin je om zeven uur. In eerste instantie krijg je de overdracht van de nachtdienst, zij geven door wat belangrijk is om te weten van de vorige dienst. Dingen die belangrijk zijn voor jou dienst. Zoals iemand heeft een wondje, let even op dit lichaamsdeel, dit moet behandeld worden. Cliënten kunnen zelf aangeven wat ze graag willen doen. Na de overdracht ga je daar mee aan de slag. Bijvoorbeeld ik wil op deze tijd uit bed gehaald worden of ik wil op deze dag eten. Er zijn dagen dat ze naar dagbesteding gaan, daar hou je rekening mee. Je kijkt naar wie wanneer ergens naartoe gaat en dan zorg je dat de cliënt op tijd eten heeft gekregen, op tijd uit bed is gehaald en klaar is voor vertrek. Dit is merendeel aan het begin van de dienst dus uit bed gaan, aankleden en wassen. Zorgen dat ze naar beneden kunnen om te gaan ontbijten. Een deel die dat dan zelf kan en een deel die dat niet kan. Je hebt dan even tijd om een praatje met ze te maken. Kijken of het goed met ze gaat."

Hoe is de verhouding tussen de fysieke en de mentale begeleiding?

"In verhouding is het werk meer fysiek dan mentaal. Voornamelijk omdat er op een gegeven moment weinig personeel was. Dan sta je niet met een volledig team. Dan zijn dat wel de dingen die als eerste naar voren komen. Mensen moeten gewoon hun bed in, gewassen zijn en dan komt de rest. De zorg staat voorop maar je kunt mensen mentaal goed bijstaan tijdens dat werk. Ze vertrekken af en toe maar tussen door is er wel tijd om de mensen wat beter te leren kennen."

Hoe vond je het om met deze doelgroep te werken?

"Voor mij was het de eerste ervaring met mensen met hersenletsel. Ik stond er in het begin blanco in, ben het gewoon gaan ervaren. Ik vond het vooral interessant om van iedereen zelf te horen wat er gebeurd is en hoe ze met bepaalde dingen omgaan. Iedereen heeft nog echt een eigen karkater. Het is een mooi ervaring om hier te werken. Je leert de clienten met de tijd steeds beter kennen en weet wat je wel en niet moet doen. Deze werkervaring is voor mij erg waardevol. Ik begin steeds meer dingen te zien en kan er ook steeds beter mee omgaan."

Hoe was je inwerkperiode?

"In de inwerkperiode werd er vooral veel verteld over wat er die dag gedaan moest worden. Er zijn cliënten die een bepaald ritueel hebben, deze loop je dan samen met iemand af. De cliënten nemen dit vaak erg serieus omdat dit een stukje is waar ze wel nog invloed op kunnen uitoefenen. Het is dan ook een kleine moeite om een ritueel te leren. Echter zijn het wel 34 mensen dus je bent ook wel weer even bezig. Meestal heb je vier inwerkdiensten. Twee dag diensten en twee avonddiensten. Je loopt met iemand mee die veel uitlegt maar er wordt wel al snel verwacht dat je veel zelf gaat proberen. Als je er niet uitkomt kun je altijd je collega’s vragen om te helpen. Je ziet dan natuurlijk nog niet alle cliënten want daar zijn het er simpelweg te veel voor. Als je eenmaal de basis weet, dan komt de rest eigenlijk ook wel goed. Je leert beetje bij beetje door gewoon veel te doen! De verzorgende taken wenen met de tijd, in het begin was dit wel even spannend omdat ik het nog nooit had gedaan. Daarna ging het eigenlijk wel al vanzelf. Gelukkig zijn collega’s in het begin heel begripvol. Er werd mij steeds verteld dat ze dit zelf in het begin ook spannend vonden. Erg fijn dat ik altijd met collega’s mee mocht kijken."

Hoe was het team onder elkaar?

"Het is eigenlijk altijd heel erg gezellig. Je merkt het bijvoorbeeld wanneer collega’s er al wat langer zijn. Je hebt met een aantal gewoon een betere klik. Dat kan je wel merken. Tussen sommige zat het gewoon heel erg goed en me andere klikt het dan iets minder, maar dat heb je in het dagelijks leven ook. Ze zijn altijd heel erg aardig en gezellig. Je wordt bij alles betrokken, dus dat is prettig. Je voelt je wel onderdeel van het team. Op een gegeven moment gingen er wat collega’s naar een andere locaties. Toen kwamen er hier natuurlijk veel nieuwe collega’s bij. Dat was wel grappig want dan ineens ben jij de persoon die dingen uit kan leggen."

Is er een hoofdverantwoordelijke over de locatie?

"Je hebt per dag een verantwoordelijk voor de verzorging, dus als je ergens tegen aanloopt dan ga je altijd als eerst naar deze persoon. Diegene helpt je dan weer verder en geeft hulp waar dat nodig is."

Heb je veel studenten van de Tamarinde op jouw locatie gezien?

"Ja volgens mij lopen er nog twee vanuit de Tamarinde rond. Zelf heb ik ze nog niet gezien. Wel leuk. Sowieso met je eigen leeftijdsgenoten werken is anders dan dat je alleen maar met volwassenen aan het werk bent. Soms merk je wel een leeftijdsverschil bij de volwassen collega’s maar alsnog gezellig. Met studenten is het toch even wat vlotter en je al eerder dezelfde interesses."

Wat voor momenten van deze locatie zijn bij jou bijgebleven op een positieve manier?

"Voor mij was dit het moment dat ik ging inzien dat ik het werk door begon te krijgen. Ik kreeg opeens het idee dat ik het aankon. Ik kon opeens ook andere uitleggen hoe we cliënten het beste kunnen ondersteunen. Ik had het opeens door, een keerpunt van, oké ik begrijp het nu!"

Heb je ook momenten met cliënten dat je daar voldoening uit hebt gehaald?

"Er was op een gegeven moment een vrouw die best wel autistisch was en die bleef met van alles heel erg in haar hoofd zitten. Ik ging naar haar toe om voor de eerste keer een gesprek met haar te voeren. Je weet nog niet zo goed wat je moet zeggen maar je begint gewoon. Aan het einde van het gesprek zei ze tegen mij dat ze het heel fijn vond om met mij te praten. Ze zei dat ik haar vragen goed had beantwoord, goed had geluisterd en dat dat haar gerust had gesteld. Dat voelt dan wel goed. Mooi dat iemand daar dan heel blij mee kan zijn. Je bouwt op een gegeven moment een band op met de cliënten. Je weet wat hun interesses zijn en daar kan je dan over in gesprek gaan. Het wordt gaandeweg steeds persoonlijker. Dan gaat het op een gegeven moment makkelijker. Sommige vertrekken dan voor een poosje naar hun broer of zus je weet de namen van hen omdat je het er al eerder over hebt gehad. Je vraagt dan hoe het was, dan merk je dat zij dat leuk vinden. Dat je de tijd neemt om betrokken te raken. Ze willen hun ervaringen dan delen, anders zitten ze alleen op hun kamer waar ze met niemand kunnen praten."

Heb je ook wel is minder leuke momenten meegemaakt met cliënten?

"Ja tuurlijk, dat komt ook voor. Er zijn ook wel is momenten geweest dat bewoners je uitschelden en zeggen dat je weg moet gaan. Dan sta je daar wel even zovan, oké… Dit was aan het begin van mijn werkperiode. Ik kwam bij een vrouw die een spraakprobleem (afasie) heeft. Ze kon zelf niet goed aangeven wat ze graag wilde, dus hier werd ze zelf al gefrustreerd van. Omdat ze niet op haar woorden kon komen en ik haar niet begreep werd ze boos. Ik moest wegwezen van haar. Dat was dan de eerste keer dat zoiets gebeurde. Toen heb ik gezegd dan laat ik je nu met rust en dan ga ik vragen of iemand anders bij je langskomt. Op dat moment stond ik op de gang even tot rust te komen. Later ben ik weer met mijn collega mee naar binnen gegaan. Ik vond het belangrijk om toch te weten wat ze dan wel bedoelde. Mevrouw gaf toen aan dat het niet persoonlijk was en dat zijn zij zelf rustiger geworden was. Je moet het ook niet persoonlijk nemen, want heel vaak zijn ze gewoon gefrustreerd omdat ze iets bijvoorbeeld niet meer kunnen of iets niet lukt."

Wordt er daarna nog over gesproken als zoiets gebeurt?

"Ja het wordt altijd doorgegeven. Als het een situatie is waar je je niet prettig bij voelt is er altijd ruimte om het er over te hebben. Als zoiets vaak voorkomt of het gaat om een persoon specifiek, dan lopen er ook veel gedragsdeskundigen rond op locatie. Zij gaan dan in gesprek over bepaalde dingen, dus dat is ook wel fijn! Deze kun je altijd benaderen."

Kom je wel nog bij deze cliënt?

"Ja zeker, nu vindt ze het echt fantastisch dat ik kom! Het is gewoon helemaal opgelost. Een deel is natuurlijk ook frustratie, als jij nieuw bent vinden ze het wel een beetje vervelend. Je weet dan nog niet precies weet wat ze willen, dat begrijp ik ook wel."

Wat zou je andere studenten mee willen geven?

"Ga het werk gewoon doen! Soms vertellen ze in het begin heftige dingen over de locatie om te kijken hoe je reageert en je voor te bereiden op het ergste. Persoonlijk vind ik het erg meevallen. Als je eenmaal bezig bent is het binnen de kortste keren routine. Daar ben ik zelf wel achter gekomen. Op een gegeven moment heb je zoiets van dit is echt goed te doen. In het begin zijn het veel nieuwe indrukken. Eerst denk je dat je het niet aankan, maar daarna valt het je alles mee. Dus gewoon doen en ervaren. Vooral interesse tonen in de cliënt dan kom je er wel."

Wat is de toegevoegde waarde van deze praktijkervaring op je studie?

"Je hebt het contact met de cliënten. Je weet hoe je een cliënt moet benaderen. Je leert over de verzorging van cliënten. Je kunt de theorie perfect aan de praktijk koppelen. Je leert veel over niet-aangeboren hersenletsel. Je leert hoe mensen soms enorm draagkrachtig en flexibel kunnen zijn als ze iets heftigs hebben meegemaakt. Hoe een beperking invloed kan hebben op iemand zijn dagelijkse leven. Je bouwt een mooi CV op en de ervaring die je hier opdoet kun je overal binnen de zorg goed gebruiken. Dat weet ik zeker. Je krijg daarnaast een goed beeld over wat je wel en niet leuk vindt. Een goede leerschool voor de toekomst."